|
"Beeldende kunsten van de Wolkenkrabber"
Hieronder treft u een aantal
prachtige voorbeelden van hoe tekenaars en kunstschilders de Wolkenkrabber zien.
Het eerste werk, m.i. het belangrijkste en opvallendst, geeft het gebouw weer in een
besneeuwde Rivierenbuurt. Het schilderij is in eigendom van Joop Barber te Breda die het
schilderij van zijn ouders heeft geërfd. De wens van zijn ouders, om eens een flat te
kunnen betrekken in de Wolkenkrabber, is nooit in vervulling gegaan. Jacob Barber, de
vader van Joop, diamantair/goudsmid, werd op 14 april 1971, in bijzijn van zijn vrouw,
beroofd en doodgeschoten. De zaak is nooit opgelost.
Lees ' Wie pleegde de roofmoord op Jacob Barber?' Een column van Peter R. de Vries >>
olieverfschilderij in bezit van de fam. Barber - schilder ?
Analyse door Erik Schmitz;
medewerker van het Gemeente Archief Amsterdam van bovenstaand schilderij
Het schilderij waarvan u ons twee afbeeldingen
opstuurde komt mij niet bekend voor.
Een datering is niet eenvoudig, omdat de sneeuw veel aan het gezicht onttrekt en deze
omgeving weinig veranderlijk is. Toch zijn er wel enkele te dateren elementen. Aangezien
de voorstelling de werkelijkheid zeer getrouw volgt, tot in elke deur- en raamopening, ga
ik er van uit dat de schilder geen elementen heeft weggelaten of toegevoegd.
Dateringselementen:
1. het standbeeld van architect H.P. Berlage in
het plantsoen voor de wolkenkrabber ontbreekt, en ook van de werkzaamheden daarvoor is
niets te zien. Het beeld werd onthuld op 17 december 1966; het schilderij dateert zeker
enige tijd voor die datum.
2. de gebogen rand van het plantsoen – met heg en struiken - op de voorgrond. Aan het
eind van 1952 (en wellicht begin 1953) vonden werkzaamheden op het Victorieplein plaats.
Toen werd ook de rand van het plantsoen rechtgetrokken (Centraal Tekeningen Archief,
dossier 41819, tekening november 1952). Het schilderij dateert daarvoor.
3. De typische hoge lantarenpalen, met in de top
een schuin gestelde weglantaarn, zijn vooral te zien op foto’s uit het begin van de
jaren ‘50. Bijvoorbeeld op fotonummer 010003020778 in de Beeldbank;
de Churchilllaan bij het Victorieplein in april 1952.
4. De populieren voor de wolkenkrabber, die geplant werden kort na de
voltooiing van dit gebouw in 1931, reiken op het schilderij tot ongeveer de zevende
verdieping. Deze situatie lijkt het meest op foto’s en prentbriefkaarten uit de
tweede helft van de jaren ’40 en het begin van de jaren ’50.
5. Zware sneeuwval vond volgens het
Gemeenteverslag plaats in de eerste maanden van 1947, in de laatste weken van 1950 en in
de laatste maanden van 1952.
6. Waarschijnlijk vanaf 1929 tot 1 juli 1936 bevond zich aan deze zijde van het
Victorieplein een keerlus van de tram, het eindpunt van lijn 8 en later lijn 4. Er stonden
toen meer palen van de bovenleiding, zoals te zien valt op oude prentbriefkaarten en
plattegronden. In 1936 werd de eindhalte verlegd naar het Westerscheldeplein (nu:
Europaplein) en de keerlus werd overbodig. Op een kaart uit september 1949 komt deze niet
meer voor, maar de lus kan heel goed al in 1936 verwijderd zijn. Het schilderij, waarop
beduidend minder palen te zien zijn, dateert zeker van na juni 1936.
Conclusie: de voorstelling op het schilderij dateert waarschijnlijk uit
de periode 1947-1952.
Gelet op de hoogte van het standpunt en de zichtlijnen bevond de schilder zich voor het
raam van het huis Victorieplein 9-II.
Erik Schmitz
medewerker Stadsarchief Amsterdam
website
computerbewerking - J. Wiersema - 2007
Sepiaschets - J.Wiersema - 2005
Kleine
broertje van de Wolkenkrabber
De Wolkenkrabber als
insectenhuisje van Bastiaan Meijer
Foto: Lilian Voshaar
website:
www.insectenhuisjes.nl
Wolkenkrabber
te koop
Hieronder staat de Wolkenkrabber gezien door de ogen van
stadsschilder Jacques Wesselius. Deze prachtige en unieke aquarel heeft als afmeting h65 x
b80 cm.
Dit werk biedt Jacques te koop aan. Heeft u interesse, mail hem dan via het e-mailadres: iwesselius@wanadoo.nl
Meer werken van deze schilder vindt u op zijn website: http://members.chello.nl/wiers/amsterdam/wesselius.htm
 |