Ook van deze auteur zijn/is:
246 - Verhuisestafette op de Amstellanen
Raadselachtige verhuisestafette op de Amstellanen 1923 - 1963
Soms laat de geschiedenis je met raadsels zitten. Dat geldt voor de grote geschiedenis, maar zeker ook voor de kleine. De mensen die antwoord op je vragen zouden kunnen geven, zijn er niet meer en ze hebben niets nagelaten om licht in de duisternis te brengen.
Op zo’n raadsel ben ik gestuit bij het bladeren in het familie fotoalbum en nader onderzoek in het Amsterdamse archief, afdeling Bevolkingsregister.
Het gaat om het verhuisgedrag van mijn grootouders. Tenzij ze er een sport van gemaakt hebben om in elk geval op alle Amstellanen gewoond te hebben, kan ik niet begrijpen waarom ze in een tijdsbestek van amper 14 jaar op de Amstellaan, de Zuider-Amstellaan én op de Noorder-Amstellaan terecht kwamen.
De “grote sprong voorwaarts” vindt plaats in 1923. Van de Grote Wittenburgerstaat 42 verhuist het gezin Meijer naar de Kromme Mijdrechtstraat 6/2. Dat is op de hoek met de Amstellaan. De woning heeft diverse balkons of zelfs misschien wel terrassen. Getuige de foto’s in het familie album is men enthousiast over het ruime en riante uitzicht vanaf de balkons. Het zal wel een groot contrast gevormd hebben met de Grote Wittenburgerstraat.
In mei 1932 voldoet deze woning kennelijk niet meer en wordt er omgezien naar een betere. Die wordt gevonden op de Amstellaan 60/1, eerder nog gefotografeerd vanaf een balkon aan de overkant. In deze periode worden er maar liefst twee kleinkinderen geboren, wat fraaie plaatjes voor de deur oplevert.
Het lijkt allemaal koek en ei, maar kennelijk is er toch iets mis met het huis want in april 1935 wordt er een woning betrokken aan de voet van de Wolkenkrabber, Zuider-Amstellaan 8/2. Volgens mijn broer, die het zich nog kan herinneren, is dit pas een echt onpraktisch huis. Een woonverdieping, dan met een trap binnendoor naar één kamer een verdieping hoger, of via een buitengang twee trappen op naar nog een kamer. Maar goed, de Zuider-Amstellaan kan aan het lijstje toegevoegd worden.
Bijna klaar met het rondje Amstellanen, zou je denken. Van dit huis heb ik geen foto’s in het familie album kunnen vinden. Wel een van mijn broer voor de Wolkenkrabber.
Kennelijk was de tijd te kort, want in april 1937 wordt dit onderkomen verlaten en verwisseld voor Noorder-Amstellaan 67/2.
Hier lijkt de familie tot rust te komen, hoewel er na 8 mei 1946 toch een adreswijzing gestuurd moet worden, omdat de laan omgedoopt wordt tot Churchilllaan. In 1949 verhuist de familie één etage naar beneden. Mijn grootmoeder kan nog maar heel slecht trappen lopen. Ook hier weer geen foto’s hoewel mijn ouders tussen 1936 en 1946 maar liefst 2 dochters en een zoon gekregen hebben.
Dan in januari 1952 volgt de laatste beweging. Stalinlaan 44 hs is het nieuwe adres. Dit was in de jaren 20 al aan de overkant vanaf het balkon gefotografeerd. Terug op de Amstellaan dus. Maar …. toch nog een wijziging. Op 14 november 1956 valt Stalin van zijn voetstuk en wordt de naam verwisseld voor Vrijheid, Vrijheidslaan dus. Deze woning wordt trouwens in de familiekring ‘de grot’ genoemd, vanwege de duisternis en het vocht. Die duisternis werd veroorzaakt door de beroemde vliedende balkons.
Het was natuurlijk helemaal perfect geweest als ze nog even op de Rooseveltlaan terecht waren gekomen. Maar goed, je kan niet alles hebben. In 1959 overlijdt mijn oma en in 1963 mijn opa.
Wat heeft mijn grootouders in hemelsnaam bezield om zo vaak te verhuizen? Dat is eigenlijk de vraag waar ik mee begonnen ben.
In elk geval wilden ze wel op een van de lanen wonen, dat was kennelijk ‘op stand’. De Rivierenbuurt lag voor de hand, want de Centrale Ulo, waar mijn opa hoofd van was, stond aan het Borssenburgplein, steeds op loop afstand dus. (Hij ging in 1941 met pensioen, maar ‘moest’ doorwerken tot z’n zeventigste)
Er wordt gefluisterd dat mijn oma een onaangenaam karakter had en nooit tevreden was. En dus net zo lang bleef zeuren tot ze haar zin kreeg. Voor mij was ze echter een lieve en gezellige oma met koekjes en snoepjes bij de thee.
Ik denk dat er iets meer speelde dan alleen haar karakter. Het zat in de maatschappij van begin 20e eeuw. Mijn oma was onderwijzers en stond voor de klas. Ze is geboren in 1881 en is waarschijnlijk rond 1900 begonnen met werken. Toen ze trouwde in 1905, moest ze daarmee stoppen, want dat een getrouwde vrouw uit die kringen nog zou werken, was ondenkbaar. Ze was dus veroordeeld tot het huishouden of ze dat nu leuk vond of niet. En ik kan me voorstellen dat ze er zwaar door gefrustreerd is geweest. En daardoor dus steeds ontevreden met de invulling van haar leven en haar woonomgeving . . . . .
Maar zo als ik in het begin al zei, sommige raadsels blijven onopgelost. De woningen zijn nog steeds in hun volle glorie te bewonderen in Google Street View.
Arend Meijer
Oktober 2012
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Reacties
z5sxs
Er was in die periode in Plan Zuid erg veel leegstand. Verhuurbedrijve n boden dan vaak een maand gratis wonen aan in een door hen behangen en geverfde woning. Dus wilde je een frisse woning dan ging je gewoon verhuizen !!