Amsterdam, 5 mei 1945
Mijn lieveling!
Hoera! Nederland is bevrijd en eindelijk is het zoo ver dat wij een betere toekomst
tegemoet gaan. Liefste, ik wens jou en je familie van harte geluk met onze voorspoedige
bevrijding en ik hoop dat het oogenblik nu heel spoedig zal komen dat wij elkaar weer
zullen zien. Hoofdzaak is: de oorlog is uit! Wat hebben wij daar toch steeds naar
verlangd, hè, lieveling en nu is het goddank eindelijk zoo ver. Weet je nog wel hoe wij
daar aan wel eens gewanhoopt hebben?
Nu, het was een ware feestdag bij ons vandaag, hoor! Toevallig was mijn moeder ook jarig
en dat trof dus wel heel mooi voor haar. Ik vind het fijn dat ze het einde van de oorlog
nu nog meegemaakt heeft. Wij hoorden het gisteravond al om 9 uur. Ik was al bijna
uitgekleed om naar bed te gaan en toen hoorde ik eensklaps buiten een vreselijk lawaai en
geschreeuw. Nou, ik me weer hals over kop aangekleed en de straat op, dat snap je, hè. De
menschen waren compleet gek van blijdschap en ze liepen te dansen op straat, terwijl in
een oogenblik tijd overal de vlaggen werden uitgestoken, al mocht dat eigenlijk toen nog
wel niet, maar daar stoorde geen mensch zich wat aan.
Vanmorgen waren we ook al weer vroeg op pad, want ze zeiden dat de Canadeezen vandaag
zouden komen. Bij de Berlagebrug stonden duizenden menschen te wachten, allemaal
feestelijk uitgedost met oranje etc. En overal zag je weer onze goede oude driekleur
wapperen, het was geweldig indrukwekkend en sommige menschen stonden te huilen van
ontroering, liefste. Nu, veel menschen hebben ook heel wat meegemaakt in die vijf jaar en
hebben menig familielid te betreuren.
's Middags was het reusachtig feestelijk bij ons. Er kwam heel veel visite en natuurlijk
moest ik een heel repertoire afdraaien van vaderlandse liederen op de piano, waarbij braaf
meegezongen werd door allemaal.
Ik vond het alleen erg jammer dat jij er niet bij kon zijn, Cock, want dan zou het feest
voor mij pas helemaal volmaakt zijn geweest. Ik hoop dat je veel aan mij zult denken in
deze grootse dagen!
Zondag, 6 mei
Liefste, vandaag heb ik eindelijk, nà acht verschrikkelijke maanden, weer eens een lange
wandeling door de stad gemaakt. Ik kwam in straten waar ik nà Aug. '44 niet meer geweest
was. O, wat was er een boel te zien en wat een geweldige feestvreugde heerschte er overal
onder de mensen. Indrukwekkend waren de plaatsen waar de moffen politieke gevangenen
hadden doodgeschoten. Bij tienduizenden defileerden de menschen er langs, terwijl de
bloemen meer dan een meter hoog lagen en de Nederlandse vlag in het midden stond met een
houten kruis. Doodse stilte heerschte daar als op een kerkhof. En zoo bleven wij in
afwachting op de komst der Canadeezen in steeds toenemende spanning.
Maandag, 7 mei
Lieveling, ik kan er maar niet toe komen om deze brief definitief af te maken, er is hier
de heele dag zóóveel te beleven dat ik bijna geen tijd kan vinden om rustig te gaan
zitten schrijven. Ik denk dat het jou wel net zoo zal gaan, nietwaar? Je leeft nu alle
dagen op straat. En wat een prachtig weer hebben we! Vanochtend zijn ze hier begonnen met
de lang verbeide bijltjesdag. De N.B.S. begon krachtig op te treden tegen de
landverraders en ze reden overal rond met overvalwagens en gewapend met Amerikaanse
machinegeweren. Er zijn er bij ons heel wat gearresteerd en het gaf je een heele
voldoening om te zien hoe ze in de wagens werden getrapt en met hun handen achter hun
hoofd moesten zitten! De meiden die zich met moffen hadden afgegeven werden heelemaal kaal
geknipt, waarna ze een hakenkruis met oranje menie op hun koppen geschilderd kregen. Nou,
dat waren heele relletjes hier en daar hoor en je vond overal heele dotten haar op de
straat liggen! Toch wel zielig voor die meisjes, die serieus verliefd zijn geweest op een
Duitser en hem trouw beloofd hebben. Maar ja, dat hadden ze dan maar eerder moeten
bedenken!
En toen het grote nieuws van deze dag: Duitsland capituleert volledig! Het was tè
overweldigend om het dadelijk te kunnen omvatten. O, lieveling wat ben ik toch
nieuwsgierig om te weten hoe het bij jullie in Rotterdam allemaal is gegaan en wat jouw
indrukken zijn geweest van deze onvergetelijke dagen. Het is bijna onmogelijk om dit alles
in een brief onder woorden te brengen. Wat zullen wij elkaar veel te vertellen hebben
straks.......
Dinsdag 8 mei
Lieve Cock, ik ga maar weer eens verder aan mijn brief, het lijkt wel een dagboek, maar je
zult het misschien wel leuk vinden om zoo'n brief te ontvangen. Vandaag was het de groote
dag van de intocht der Canadeezen. Vanochtend om 6 uur begon de invasie.
Liefste, ik geloof niet dat ik in staat ben om op papier te zetten hoe geweldig deze
intocht is geweest, het was allemaal overweldigend en zooiets kun je je heele leven niet
meer vergeten. Het was een onafgebroken karavaan van auto's, tanks, motoren, die van 's
morgens 6 uur tot middernacht duurde. En al die voertuigen waren afgeladen met jongens en
meisjes, bedolven onder bloemen, zoodat je de soldaten bijna niet meer kon terugvinden.
Wat een gezicht... al die lachende vrolijke en bruingebrande koppen en ze waren allemaal
even ontroerd door zoo'n enthousiaste ontvangst, al die duizenden mensen werden niet moe
om onze bevrijders toe te juichen en te huldigen....
De radioreporter van de BBC verklaarde in het nieuwe dagblad Het Parool, dat
Amsterdam alles heeft overtroffen, wat hij tot dusver met de bevrijding in andere landen
had meegemaakt; zelfs de intocht in Parijs verzonk er bij in het niet. Nu, het zal bij
jullie in Rotterdam ook wel net zoo geweldig geweest zijn, denk ik en je hebt toch zeker
ook wel zoo'n stoere Canadees omhelst, liefste, al was het alleen maar uit dankbaarheid
voor alles wat zij gedaan hebben om ons te verlossen van het gehate Nazi-dom. Ze hebben
het verdiend, hoor! Ik kon vandaag bijna niet van de straat af komen en ik vergat gelukkig
dat er nog zooiets als honger bestaat! Je denkt nu haast niet meer aan eten.
Vanavond was het groot feest bij ons in de buurt. In de Maasstraat werden vreugdevuren
ontstoken van al het oude en gelukkig niet meer nodige verduisteringsmateriaal. Er was een
draaiorgel gehuurd en er werd vuurwerk afgestoken, terwijl bovendien nog een
sprookjesachtige illuminatie van lampions de feestvreugde verhoogde. Tot middernacht
duurde dit spontane en onvoorbereide straatfeest en ik heb nimmer zooveel verbroedering
onder de menschen aanschouwd als op dezen avond. Soms kun je nog steeds niet gelooven dat
het nu werkelijkheid is, dat het Vrede is! O, lieve Corry, wat zou ik graag willen dat je
nu bij mij was in deze dagen en dat wij samen, hand in hand, deze laaiende feestroes
konden genieten. Ik denk steeds aan je en mijn verlangen kent geen grenzen. Toch kunnen we
voorloopig nog niet bij elkaar komen, want niemand mag nu nog de plaats van zijn inwoning
verlaten, maar...... dat komt gauw genoeg! Hoor ik spoedig iets van je en spreken we dan
goed af hoe we bij elkaar zullen komen als de weg weer vrij is? Ik ben erg verlangend naar
een brief van je, want ik heb al in meer dan vier weken geen enkele brief van je gehad,
niets leuk hoor! Ik hoop dat je deze brief nu maar gauw zult ontvangen.
Mijn lieveling, ik ga nu maar weer eindigen, alhoewel ik nog nieuws genoeg heb om tien van
zulke brieven te schrijven, maar dan duurt het nog langer voor je deze krijgt.
Liefste, ik wens jou en alle andere familieleden een gezegend bevrijdingsfeest
toe en ik hoop dat alles goed is bij jullie.
Ontvang de hartelijke groeten en heel veel liefs met ontelbare bevrijdingskussen van je in
spanning verlangende en nog steeds innig liefhebbende
Piet
|